İbn Tufeyl’in “Hayy bin Yakzan” adlı klasiği Kapı Yayınları etiketiyle yayımlandı.
“1923’te Mihrab dergisinde tefrika hâlinde yayımlanan Hayy bin Yakzan’ın çevirmeni, Süleymaniyeli bir Osmanlı-Kürt entelektüeli olan Babanzâde Reşid’dir. Ancak bu Osmanlıca çeviri, adeta derginin sayfalarında terk edilir. Eserin anlaşılabilir bir Türkçeyle kitap formatında okunabilmesi ise 1985 yılında mümkün olur. Kültür emekçisi N. Ahmet Özalp, Osmanlıca metni sadeleştirerek günümüz Türkçesine aktarır. Hayy bin Yakzan’a olan aşinalığımızı, Özalp’in bu çalışmasına borçluyuz. Bugün Türkçedeki mevcut tüm çeviriler, Babanzâde Reşid tarafından Arapçadan Osmanlıcaya yapılan çevirinin, günümüz Türkçesine yapılan uyarlamalarıdır. Bu bakımdan elinizdeki çeviri, Babanzâde Reşid’in Osmanlıca çevirisinden sonra Cumhuriyet döneminde doğrudan Arapça aslından Türkçeye yapılan ilk çeviridir.”
(Kitabın “Sunuş” bölümünden)
“Hayy bin Yakzan… Hay bin Yakzan…
Kaç kere bu ismi tekrar etsek her seferinde büyülenmiş gibi oluruz. İbn Tufeyl sanki daha baştan bu ismi vererek hem onu ölümsüzleştirmiş hem de benzerlerinden ayrıştırmıştır. Benzerlerinden söz ettik ama o aslında tam bir benzersizdir. İlk olmak ve bu ilklikle sonsuza göz kırpmayı başarmıştır. Endülüs’ten doğuya ve batıya ebedi bir göz kırpıştır bu. Orta Çağ tam da insanlığın kendi yönünü aradığı karanlık ile aydınlık isteği arasında çırpındığı bir dönemdir. İbn Tufeyl, dönemindeki kısır tartışmaların ötesine geçerek adeta insana yeni bir başlangıç düşüncesi önerir. Felsefi içeriği tabiat ile örüldüğü kadar saf dini duyuşun izleriyle doludur. Oto-didaktik karakteri, insana kendisi olma yollarını kurgu yoluyla da gösterir. Bir yeniden ve sürekli oluş hikâyesidir Hayy bin Yakzan.
Akıl ile duygu, tecrübenin ipeğinde yepyeni bir evrensel maya kazanır. Bu öz daha sonra Batı düşüncesini de kolaylıkla etkileyecek, Spinoza, Leibniz, Rousseau gibi filozoflarda sürek kazanacaktır.
Bu ölümsüz eser bir kez daha Arapça aslından, Mehmet Hakkı Suçin çevirisi ile bir kez daha bizi kucaklıyor.
Hayy bin Yakzan, sonsuz seslenişine bir seviye daha katıyor.”
(Arka kapak yazısı)
İlk sayfalar ve çevirmenin sunuş yazısı için tıklayınız: Hayy bin Yakzan
Kapı Yayınları: https://www.kapiyayinlari.com/Kitap/hayy-bin-yakzan/417423
Categories: Çeviri kitap
Turkish