“Putlar Kitabı (Kitâbu’l-Asnâm)
Ve İbn el-Kelbi.
İslam öncesi Arap Yarımadası’nda puta tapmanın tarihini yazdı.
Toplumsal zemini neydi putperestliğin? Hangi kabileler hangi putlara tapıyordu? İslam’dan sonra putlar nasıl ortadan kaldırıldı? Putlar Kitabı bu yönden ilk İslami kaynaktır. Hicretten 201 yıl sonra yazıya geçirilen rivayetler, basit bir put tarihinden ziyade İslam öncesi Arapların inanç biçimleri, folkloru, mitolojisi, sosyal yapısı, hatta dönemin Arap toplumunda şiirin nasıl alımlandığı hakkında da önemli ipuçları verir. Mehmet Hakkı Suçin’in metnin kurgusal ve poetik niteliklerini dikkate alan titiz çevirisi elinizde.” (Arka kapak yazısı)
İbn el-Kelbi olarak bilinen Ebu’l-Munzir Hişam bin Muhammed bin Sâib bin Bişr, muhtelemen 738 yılında bugünkü Irak’ta bulunan Kûfe’de doğdu. Temel hadis ve nesep bilgisi eğitimini Kûfe’de babasından aldıktan sonra Bağdat’a yerleşti. Abbasi halifesi Mehdi Billah’ın yanında ilgi gördü. 821 yılında Kûfe’de vefat etti. Kaynaklarda 150’yi aşkın eser bıraktığı yer alsa da elimize ulaşan önemli kitapları elinizdeki Kitâbu’l-Asnâm (Putlar Kitabı)’ın yanı sıra Arapların soy kütüğü hakkında en eski kaynak olan Cemheret en-Neseb, Özellikle Cahiliye dönemindeki ünlü atlar hakkındaki Neseb Fuhûl el-Hayl fi’l-Câhiliyye ve’l-İslam, Arapların kusurlarından bahseden Kitâb el-Mesâlib dışında kitap düzeyinde eserleri henüz gün yüzüne çıkarılmış değildir. Kitâbu’l-Asnâm (Putlar Kitabı)’nın el-Cevâliki tarafından yazılan el yazması Kahire’de Ahmet Zeki Paşa’nın özel kütüphanesi olan Hizânet ez-Zekiyye’de bulunmuştur. Ahmet Zeki Paşa, bu el yazmasını ilk kez 1914’te basmış, 1924’te yeniden gözden geçirilmiş haliyle ikinci baskısını yapmıştır. Elinizdeki çeviride esas aldığımız nüsha, kitabın bu ikinci baskısıdır. Kitap, basit bir put tarihinden ziyade İslam öncesi Arap folkloru, mitolojisi, sosyal yapısı, hatta Arap toplumunda şiirin rolü hakkında önemli ipuçları vermektedir. Öte yandan İslam dininden sonra bu kültürün toplum hayatında nasıl çelişkilere, iç içe geçişlere yol açtığı da gözlenebilir.
Putlar Kitabı, Arapça metinle birlikte Kapı Yayınları etiketiyle yayımlandı.
Categories: Çeviri kitap