4 Haziran 2015

Orta Doğu Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (ODAM), Arap edebiyatından çevirileriyle bilinen Mehmet Hakkı Suçin’i konuk etti. Gazi Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Mehmet Hakkı Suçin, “Nicelik ve Nitelik Açısından Türkçede
 Arap Edebiyatı” adlı konferansında, Arap edebiyatından Türkçeye çevrilen eserleri, oluşturduğu bir derlem üzerinden nicelik ve nitelik açılardan ele aldı.

ODAM Müdürü Prof. Dr. Bedrettin Aytaç’ın moderatörlüğünde gerçekleşen konferansta, Osmanlı döneminden başlayarak günümüze kadar yapılan edebî çevirilerin karakteristik özelliklerinden bahseden Suçin, Tanzimat döneminde çevirinin Divan edebiyatı kalıplarını aşmak için araç olarak kullanıldığını ve Türkçenin roman, öykü ve tiyatro gibi modern yazın türleriyle tanışmasına vesile olduğunu belirtti.

Osmanlı döneminde kurulan Tercüme Odası ile Cumhuriyetin kurulmasından sonra oluşturulan Tercüme Bürosu’nun faaliyetlerini nicel ve nitel yönden karşılaştıran Suçin, klasik ve modern Arap edebiyatından Türkçeye çevrilen eserleri yazar, eser, çevirmen, yayınevi, yayın tarihi ve yayın yeri gibi değişkenlere göre değerlendirdi.

Suçin konferansta, Arap edebiyatından en çok çevrilen eserlerin başında muallakalar, Kelile ve Dimne, Binbir gece Masalları geldiğini belirterek Mısırlı Necip Mahfuz’un 1998’de aldığı Nobel Edebiyat Ödülü’nün Türkiye’de Arap edebiyatına ilgiyi artırdığını vurguladı. Topladığı derlemde dört yüzü aşkın çevirinin yer aldığını belirten Suçin, söz konusu çevirilerin seçiminin edebîliği ön plana çıkaran sistematik bir çeviri politikasından ziyade gelişigüzel veya ideolojik olduğunu söyledi. Corci Zeydan ve Necip el-Keylani gibi yazarların tarihi ve dini içerikli romanlarının ayrı çevirmenlerce birçok kez çevrildiğini hatırlatan Suçin, modern Arap edebiyatından yayınlanmış şiir çevirilerinden örnekler vererek bu çevirilerden bir kısmının niteliğinin oldukça zayıf olduğunu ileri sürdü.

Edebi çevirinin kalitesini artırmak ve profesyonel çevirmenlerle genç çevirmenleri bir araya getirmek amacıyla dört yıldır TEDA Projesi kapsamında Arapça-Türkçe-Arapça Çeviri Atölyeleri düzenlediklerini ifade eden Suçin, edebiyat çevirisi alanında bu sayede bir çevirmen havuzu oluşturmaya çalıştıklarını söyledi.

Kaynak: Orta Doğu Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (ODAM)